Południowa Polska – skarbnica dziedzictwa UNESCO

Południowa Polska słynie ze swoich malowniczych krajobrazów, bogatej historii oraz licznych zabytków. Wiele z nich zostało uznanych za wyjątkowe na skalę światową i wpisanych na prestiżową Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Oto najbardziej znane z nich:

Kraków – Stare Miasto
Kraków, dawna stolica Polski, kryje w sobie ogromne bogactwo kulturowe. Jego Stare Miasto zostało wpisane na listę UNESCO w 1978 roku. Serce miasta stanowi Rynek Główny, jeden z największych w Europie, na którym znajdują się Sukiennice, Kościół Mariacki z imponującym ołtarzem Wita Stwosza oraz Wieża Ratuszowa. Na wzgórzu Wawel znajduje się zamek królewski oraz katedra, w której koronowano i pochowano królów Polski. Stare Miasto Krakowa to także liczne kamienice, pałace oraz kościoły, które zachwycają swym pięknem.

Kopalnia soli w Wieliczce
Kopalnia soli w Wieliczce, wpisana na listę UNESCO w 1978 roku, to prawdziwe dzieło sztuki, które powstało na głębokości 327 metrów pod ziemią. Działa od XIII wieku i przez wieki była jednym z głównych źródeł bogactwa Polski. Kopalnia słynie z kaplicy św. Kingi, wykutej w soli, a także z imponujących rzeźb i komór, które stanowią unikatowy przykład sztuki górniczej.

Auschwitz-Birkenau
To miejsce pamięci, symbol Holocaustu oraz ludobójstwa, które miało miejsce podczas II wojny światowej. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz-Birkenau został wpisany na listę UNESCO w 1979 roku. Dziś na terenie obozu działa muzeum, które przypomina o ofiarach tego okrutnego systemu i uczy o wartości pokoju oraz tolerancji.

Kalwaria Zebrzydowska
W malowniczym krajobrazie Beskidu Makowskiego, w miejscowości Kalwaria Zebrzydowska, znajduje się zespół barokowych kaplic i kościołów, które razem z bazyliką i klasztorem stanowią Park Kalwaryjski. Został on założony w XVII wieku przez Michała Zebrzydowskiego, który pragnął stworzyć polską Jerozolimę. W 1999 roku Kalwaria Zebrzydowska została wpisana na listę UNESCO.

Drewniane kościoły południowej Małopolski
W 2003 roku na listę UNESCO wpisano sześć drewnianych kościołów z XV-XVI wieku, które są doskonałym przykładem tradycyjnego budownictwa drewnianego. Kościoły te znajdują się w Binarowej, Bliznem, Dębnie, Haczowie, Lipnicy Murowanej oraz Sękowej. Wzniesione głównie w technice zrębowej, są wyjątkowymi świadectwami dawnych tradycji i umiejętności budowlanych. W każdym z nich można podziwiać piękne polichromie, rzeźby oraz wyposażenie wnętrz.

Kopalnia ołowiu, srebra i cynku wraz z podziemnym systemem gospodarowania wodami w Tarnowskich Górach
Historia górnictwa na terenie Tarnowskich Gór sięga XVIII wieku, kiedy to rozpoczęto eksploatację bogatych zasobów ołowiu, srebra i cynku. Wyjątkowym elementem tej kopalni jest podziemny system gospodarowania wodami, obejmujący kanały, jeziora i komory. Jest on dowodem na innowacyjność ówczesnych górników oraz rozwój technik inżynierskich. W 2017 roku obiekt został wpisany na listę UNESCO.

Południowa Polska, z jej wyjątkowym dziedzictwem kulturowym i przyrodniczym, stanowi doskonały cel podróży dla osób zainteresowanych historią, architekturą oraz pięknem krajobrazu.

Obiekty wpisane na listę UNESCO są nie tylko dowodem na bogactwo kulturowe regionu, ale także świadectwem wartości, które przetrwały przez wieki i są wspólnym dziedzictwem ludzkości. Odwiedzając te miejsca, można poczuć ducha minionych epok oraz lepiej zrozumieć historię Polski i jej wpływ na rozwój Europy.

Lista UNESCO – czym jest?

Lista UNESCO, oficjalnie znana jako Lista Światowego Dziedzictwa, to wykaz obiektów uznanych przez Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO) za mające wyjątkową i uniwersalną wartość dla ludzkości. Lista ta została utworzona w ramach Konwencji w sprawie Ochrony Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego, przyjętej przez UNESCO w 1972 roku.

Celem listy jest identyfikacja, ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego o wyjątkowej wartości, które stanowi wspólne dziedzictwo ludzkości. Obiekty wpisane na listę są uznawane za szczególnie ważne dla przyszłych pokoleń i wymagają międzynarodowej współpracy w celu ich ochrony.

Lista Światowego Dziedzictwa obejmuje zarówno obiekty kulturowe, takie jak zabytkowe miasta, budowle, zespoły architektoniczne, czy stanowiska archeologiczne, jak i obiekty przyrodnicze, takie jak parki narodowe, rezerwaty przyrody, czy obszary o szczególnych walorach krajobrazowych. Kryteria wpisu na listę obejmują zarówno wartość historyczną, artystyczną, naukową, czy techniczną, jak i wartość przyrodniczą, ekologiczną, czy estetyczną.